BBN-NED-411 (Hoorcollege)
BBN-NED-412 (Werkcollege)
Oudere Nederlandse literatuur (Middeleeuwen en 16de - 17de eeuw)
Inhoud en doelstelling:
Dit college geeft een inleiding op de Nederlandse literatuur van de middeleeuwen en de 16de - 17de eeuw in haar cultuurhistorische en maatschappelijke context. Aan de hand van thema’s en genres uit de periode wordt duidelijk welke doelen de auteurs uit die tijd zich stelden en op welke manier ze die wilden bereiken. De behandelde teksten weerspiegelen de variatie die de periode biedt. De studenten zijn verwacht om de aangegeven leesopdracht voor elke week te lezen en worden daarop regelmatig getoetst. Het hoorcollege vorm wordt afgewisseld met discussie over de gelezen literaire werken en artikelen.
- Docent: Orsolya Réthelyi
- Voertaal: Nederlands
- Vorm: hoorcollege/werkcollege
- Opleidinsfase: BA2, 4de semester
- Aantal lesuren per week: 2+1, 2+1
- Studiepunten: 5 + 5
Evaluatievormen:
• Hoorcollege: De evaluatie bestaat uit een mondelinge examen aan het eind van het semester (50%), en schriftelijke tussentoets (50%).
• Werkcollege: Van de studenten wordt verwacht dat zij actief deelnemen aan het werk in klas. De evaluatie bestaat uit de 24 on-line opdrachten (50%) – waarvan de 1 t/m 12 voor 27 maart ingeleverd dient te worden –, een mondelinge presentatie over een thema dat in overleg met de docent gekozen is (20%) en een werkstuk aan het eind van het jaar van de mondelinge presentatie (c. 4 pagina’s, min 10 000 karakters), met vermelding van bronnen en secundair literatuur in een literatuurlijst (zie handout Verwijssystemen). (30 %). Deadline voor on-line opdrachten en essay: 15 mei 2012.
Verplichte studiemateriaal:
• Hoorcollege: teksten en artikelen die elke week beschikbaar worden gemaakt.
• Werkcollege: Internetpagina’s voor zelfstudie www.literatuurgeschiedenis.nl , http://emblems.let.uu.nl/emblems/edu/index.html, teksten die elke week beschikbaar worden gemaakt
Facultatief studiemateriaal:
- Frits van Oostrom, Stemmen op schrift. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur vanaf het begin tot 1300. Amsterdam, Bert Bakker, 2006.
- Ria Jansen-Sieben, Jozef Janssens, Frank Willaert (red.), Medioneerlandistiek. Een inleiding tot de Middelnederlandse letterkunde. Hilversum, Verloren, 2000.
- Dini Hogenelst en F. van Oostrom, Handgeschreven wereld, Nederlandse cultuur en literatuur in de Middeleeuwen. Amsterdam, Prometeus 2002.
- Herman Pleij. Het gevleugelde woord. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, 1400-1560. Amsterdam, 2007.
- M.A. Schenkeveld-Van der Dussen. Nederlandse literatuur in de tijd van Rembrandt. Utrecht, 1994.
- M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Hoofdstukken nader op te geven. Groningen, Martinus Nijhoff 1993.
- René van Stipriaan. Het volle leven. Nederlandse literatuur en cultuur ten tijde van de Republiek (circa 1550-1800). Amsterdam, Prometheus, 2002.
- Letterkundig lexicon voor de neerlandistiek. Onder redactie van G.J. van Bork, H. Struik, P.J. Verkruijsse en G.J. Vis. http://www.dbnl.org/tekst/bork001lett01/index.htm
Opbouw van het college:
1. Introductie en afspraken
2. Taal en literatuur
• Leesopdracht voor 21 februari: Frits van Oostrom. Omstreeks 1100: Twee monniken voeren in het Oudnederlands de pen over de liefde. In M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, Martinus Nijhoff 1993, p. 1-6.
• Mondelinge literatuur, Lied van Heer Halewijn
3. De “handgeschreven wereld” – Boeken, teksten en leescultuur in de Middeleeuwen
• De reis van Sint Brandaan
4. De auteur in de middeleeuwen
• Leesopdracht: Joris Reynaert, ‘Auteurstypes’. In: Medioneerlandstiek. Onder redactie van Ria Jansen-Sieben, Jozef Jansen, Frank Willaert. Hilversum, Verloren 2000, p. 115-128.
• Hedrik van Veldeke
5. Geestelijke literatuur
• Hadewijch
• Beatrijs
6. Heiligen, mirakels en mystieke literatuur
• Leesopdracht 1: Paul Wackers. Omstreeks 1240: Hadewijch geeft leiding aan haar kring. Middelnederlandse vrouwenmystiek. In M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, Martinus Nijhoff 1993, p. 18-23.
• film
7. Hoofse epiek
• Leesopdracht voor 20 maart: Jozef Janssens. Beschaafde emoties. Hoofsheid en hoofse liefde in de volkstaal. In: Medioneerlandstiek. Onder redactie van Ria Jansen-Sieben, Jozef Jansen, Frank Willaert. Hilversum, Verloren 2000, p. 141-153.
• Over het feest en Het boekje van goede zeden
8. Mannen en vrouwen: Middelnederlandse literatuur vanuit genderperspectief
• Gastcollege Dieuwke van der Poel (Universiteit Utrecht) - Titel: Jonge vrouwen en mannen op zoek naar avontuur in het Antwerps Liedboek (1544)
• Teksten en opdrachten uit Het Antwerps Liedboek
9. Wereldbeelden, wetenschap en literatuur Jacob van Maerlant, artes teksten
• Leesopdracht voor 22 maart: R. Jansen-Sieben. Het wereldbeeld van een Utrechtse monnik, anno 1300’. In: Medioneerlandstiek. Onder redactie van Ria Jansen-Sieben, Jozef Jansen, Frank Willaert. Hilversum, Verloren 2000, p. 251-261.
• Het boek van Sidrac
10. Toneel
• Lanseloet van Denemerken
11. TUSSENTOETS
• Deadline voor het inleveren van Literatuurgeschiedenisopdrachten 1 t/m 12
• Leesopdracht: Dirk Coigneau, ‘Bedongen creativiteit. Over retoricale productieregeling.’ In: Ria Jansen-Sieben, Jozef Janssens & Frank Willaert (red.), Medioneerlandistiek. Een inleiding tot de Middelnederlandse letterkunde. Hilversum, 2000, p. 129-137. http://www.dbnl.org/tekst/coig002bedo01_01/colofon.htm
• Rederijkerij - Spektakel en toneel
• Leesopdracht: W.M.H. Hummelen. 12-23 juni 1539: Negentien rederijkerskamers nemen deel aan een wedstrijd te Gent – Rederijkersdrama en reformatie. In M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, Martinus Nijhoff 1993, p. 142-146.
• Anna Bijns
12. Humanisme en reformatie
• Leesopdracht: Judit Gera en Agnes Sneller. Renaissance (circa 1550-circa 1660). In Inleiding literatuurgeschiedenis voor de internationale neerlandistiek. Hilversum, 2010. pp.37-48.
13. Literatuur in de Gouden eeuw + Literatuur en religie
• Judit Gera en Agnes Sneller. Renaissance (circa 1550-circa 1660). In Inleiding literatuurgeschiedenis voor de internationale neerlandistiek. Hilversum, 2010. pp.48-61.
14. Emblematiek
• Leesopdracht: K. Porteman. “Marcus Antonius Gillis van Diest schrijft, als eerste in het Nederlands, een uiteenzetting over het embleem.” In M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, Martinus Nijhoff 1993, 158-164.
15. Liederen
16. Reisliteratuur – 3 mei
• Leesopdracht: Marijke Barend-van Haeften, ‘Van scheepsjournaal tot reisverhaal: een kennismaking met zeventiende-eeuwse reisteksten.’ In: Literatuur 7 (1990), p. 222-228. http://www.dbnl.org/tekst/bare005sche01_01/colofon.htm
• Het journaal van Bontekoe
17. Renaissance toneel
• P.C. Hooft, Warenar. Geld en liefde in de Gouden Eeuw. Sam. Lia van Gemert en Marijke Meijer Drees, i.s.m. Karel Bostoen en Marijke Barend-van Haeften. Amsterdam, Amsterdam University Press, 2002. Tekst in Context 6.
18. Renaissance toneel
• P.C. Hooft, Warenar. Geld en liefde in de Gouden Eeuw. Sam. Lia van Gemert en Marijke Meijer Drees, i.s.m. Karel Bostoen en Marijke Barend-van Haeften. Amsterdam, Amsterdam University Press, 2002. Tekst in Context 6.
19. Presentaties
20. Afsluiting en evaluatie
